De overvloedige regen van het najaar legt een hypotheek op de gezondheid van onze tuinen. Met deze tips blijft jouw tuin in goede gezondheid en gaat hij sterk 2024 in.

De overvloedige regen van het najaar legt een hypotheek op de gezondheid van onze tuinen. Met deze tips blijft jouw tuin in goede gezondheid en gaat hij sterk 2024 in.

Heel wat tuinen konden de overvloed aan neerslag in het najaar 2023 niet aan. Toch mag dat geen reden zijn om de tuin te veroordelen of zomaar te laten liggen. Wel om hem bij te sturen met oog op een nog beter en vooral plant- en klimaatvriendelijke toekomst. 

Blijf uit je tuin!

“Zolang de bovenlaag van de tuin nat is, blijf je beter uit de tuin” benadrukken Marc en Bart, Tuinhierleden en auteurs van het Zakboek voor de Sponstuin. 

Het vele vocht zorgt er namelijk voor dat je bij elke stap of activiteit in je tuin de grond zodanig samendrukt dat alle poriën en fijne kanaaltjes tussen de gronddeeltjes worden samengedrukt. Direct gevolg daarvan is dat veel, zo niet alle lucht uit de grond verdwijnt en plantenwortels het moeilijk hebben om te overleven. 

Geef je tuin de tijd om te drogen en/of water te laten infiltreren. Stel jouw tuinactiviteiten uit tot hij voldoende droog is.

Los waterproblemen op 

Bleven of blijven in jouw tuin plassen staan, dan zit het net daar niet goed met de bodemstructuur, met ook hier negatieve gevolgen voor plantenwortels.

Stuur bij door beluchten: gaten prikken en vullen met een grofkorrelig materiaal, zelfs ‘zandbakzand’. Was de plas heus groot, dan is verticale drainage de oplossing. 

Het best ga je aan de slag met een grondboor, zo’n boor waar je gaten mee maakt om palen in de grond te zetten. Maak een gat van ongeveer één meter diep, daarmee ben je bijna steeds door de probleemlaag die het water tegenhoudt.

Om dit draineergat blijvend open te houden zou je er een geperforeerde buis gevuld met keitjes kunnen inschuiven. Ecologisch beter, want zonder kunststof, is het vullen van het gat met samengebonden snoeihout. 

Dat die takken composteren is niet erg. De compost is geen rem voor water, ook niet voor water dat wil stijgen. Dat is een meenemer voor de periodes waarin de tuin nood heeft aan vocht. Door capillaire werking kan dan namelijk grondwater tot bij de plantenwortels migreren. 

Zit het probleem van het niet kunnen infiltreren van water dieper dan een grondboor aan kan, laat dan een tuinaannemer het probleem te lijf gaan met een injectiemethode zoals ploffen of drainjet.

Bij deze manier van werken wordt met behulp van water of perslucht een naald de grond ingedrukt en wordt de grond gedwongen tot het laten ontstaan van aders in alle mogelijke richtingen. Water en lucht, maar ook voedingsstoffen, kunnen zich bijgevolg terug vrij in de grond verplaatsen.

Bemest op maat van de tuin

 

Niet zichtbaar maar wel oorzaak van problemen is dat de vele neerslag de tuin een grote spoeling gaf. Voedingsstoffen die klaar zaten om door plantenwortels opgenomen te worden zijn nu buiten hun bereik.

Stikstof en kalium zijn de voedingsstoffen die onder andere zorgen voor groei, bladgroenwerking en een optimale wortelactiviteit.

Gelukkig waren de planten in rusttoestand en zijn niet alle voedingsstoffen, incluis sporenelementen uitgespoeld. Dat laatste is voornamelijk het geval met de voeding die in organisch materiaal opgeslagen zit en maar vrijkomt na interactie met bodemleven en bodemtemperaturen van net wat meer dan 10 °C.

Toch zal aanvullen in het voorjaar nodig zijn. Maart is bij een aangename lentetemperatuur hiervoor het best geschikt. Strooi niet zomaar wat en zeker ook niet te veel ineens. Kwestie van de planten niet in groeistress te brengen.

Organische meststoffen en langwerkende minerale meststoffen die gestuurd door vocht en temperatuur hun voeding vrijgeven, zijn het best, zeker als ze een wat hoger gehalte aan stikstof en kalium bevatten. Het brengt je zonder meer bij meststoffen voor knol- en bolgewassen. Zij activeren en versterken de wortels zonder daarbij een gezonde groei van alles wat groen is te verwaarlozen. 

Vul nadien aan met de traditionele meststoffen voor zowel moes- als siertuin. Ook voor gazon kan dit principe worden toegepast, al zit je daar ook goed met als eerste bemesting een typische voorjaarsmeststof voor het gazon en gazonmeststof voor robotmaaiers. 

Wil je de beste bemesting voor jouw tuin en niet zomaar geld uitgeven aan meststof, laat dan eerst een bodemanalyse uitvoeren, een onderzoek dat inzicht geeft in waar jouw gazon, siertuin, fruittuin of moestuin behoefte aan heeft.

Zo’n bodemonderzoek gaat verder dan het bepalen van de zuurtegraad -al dan niet met een doe-het-zelfkit-. Die geeft enkel inzicht in de noodzaak tot het strooien van kalk. Weinig kans echter dat dat nodig is alhoewel je het zeker niet mag verwaarlozen.

Een juiste zuurtegraad zorgt ervoor dat planten in alle comfort de voedingselementen uit de meststoffen kunnen opnemen.

Nog meer tips om water in evenwicht te brengen en te houden in elke tuin: "Zakboek voor de Sponstuin" (22,99 euro, 176 blz, uitgave Lannoo)

Marc Verachtert